از زمان‌های قدیم افراد برای استراحت‌های میان‌روز و صرف غذا و نوشیدنی‌های سرد و گرم و صحبت با همدیگر به مکان‌هایی مراجعه می‌کنند که به کافه و یا کافی‌شاپ معروف شده است. البته در اروپای قدیم کافی‌شاپ‌ها به نام کافی‌هاوس معروف بودند و بعد از تغییراتی در اروپا و البته سبک و سیاق کار این مکان‌ها، به کافی‌شاپ معروف شدند. در ایران نیز این مکان‌ها به قهوه‌خانه و چایخانه معروف بودند. امروزه قهوه‌خانه و چایخانه‌ها با حفظ اصالت همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند و تفاوت‌های ایجادشده میان این دو مکان و کافی‌شاپ و کافه‌ها باعث شده تا بتوانیم آن‌ها را دسته‌های جداگانه‌ای قرار بدهیم. البته میان کافی‌شاپ و کافه هم تفاوت‌هایی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به این نکته اشاره کرد که در کافه بیشتر انواع نوشیدنی سرد و گرم و میان‌وعده‌ها سرو می‌شود ولی کارایی کافی‌شاپ‌ها چیزی میان کافه و رستوران است و غیر از سرو نوشیدنی و دسر، غذا نیز در آن‌ها سرو می‌شود. ما در این مقاله به سراغ کافه‌ها و کافی‌شاپ‌ها رفته‌ایم و فارغ از تفاوت‌هایی که دارند درباره خصوصیات کلی از فضای آن‌ها و نوع طراحی‌شان صحبت خواهیم کرد.
کافه و کافی‌شاپ‌ها به دلیل نوع کاربری معمولاً فضایی دنج و بسته داشته دارند تا دقایقی را برای افرادی که در آن سپری می‌کنند لذت‌بخش نمایند. افرادی که در طول روز خسته از کار روزانه می‌خواهند دقایقی را به استراحت بپردازند و نیاز به محیطی آرام و خلوتی بی‌سروصدا دارند تا خستگی کار از تن بیرون کرده و افکار به‌هم‌ریخته ذهنشان را مرتب کنند. رده‌های سنی مختلفی از کافه‌ها و کافی‌شاپ‌ها استفاده می‌کنند بنابراین محیط این مکان‌ها باید به‌گونه‌ای باشد تا پاسخگوی سلیقه هر فردی باشد. البته انجام این کار بسیار سخت است ولی می‌توان با رعایت نکاتی بیشترین طیف سلیقه‌ای را از حضور در این مکان‌ها راضی نگه داشت.
استفاده از رنگ‌ها
در کافه و کافی‌شاپ‌ها معمولاً از رنگ‌های طیف گرم استفاده می‌شود. رنگ‌های گرم باعث می‌شوند حس امنیت و آرامش بیشتری به مشتریان القا شود. البته در فضاهای مختلف از رنگ‌های روشن نیز استفاده می‌شود که بستگی به نوع افرادی که از آن فضا استفاده می‌کنند و همچنین کارایی فضای آن نیز دارد. ولی در کل استفاده از رنگ‌های آرامش‌بخش و گرم توصیه می‌شود تا رنگ فضا متناسب با کارایی آن هماهنگ شود. رنگ‌هایی مانند سبز تیره، آجری و نارنجی می‌توانند رنگ‌های مناسبی برای گرم‌تر شدن فضا و ایجاد حس آرامش در فضای کافه گردند.
استفاده از وسایل دکوری مختلف
بستگی به این دارد که فضایی که قرار است طراحی کنید و به‌عنوان کافه یا کافی‌شاپ در اختیار داشته باشید طراحی مدرن دارد و یا طراحی قدیمی و کلاسیک. اگر فضای شما فضایی با درون‌مایه قدیمی و کلاسیک است می‌توانید از وسایل قدیمی و نوستالژیک استفاده کنید تا به بهتر شدن فضا کمک کرده باشید. وسایلی مانند مجسمه‌های مسی، چراغ‌های قدیمی، ظروف و قاب عکس‌هایی که ما را به یاد گذشته‌ها می‌اندازد می‌تواند ما را در رسیدن به هدفمان کمک کند.
در ایران و با توجه به پیشینه تاریخی زیبایی که همگی با آن آشنایی داریم این‌گونه وسایلی که برای ما خاطره‌انگیز باشد به‌راحتی قابل‌دسترسی است. با نگاهی به اطرافمان می‌توانیم تعداد زیادی از این وسایل را پیدا کنیم. در سبک مدرن نیز به همین صورت و با استفاده از وسایلی که مدرنیته را القا می‌کنند می‌توانید به هدف خود برسید. حتی با ایجاد فضایی برای شارژ گوشی همراه و یا میزهایی برای استفاده از لپ‌تاپ می‌توانیم به اشخاصی که در طول مدت استراحت می‌خواهند به کارهای شخصی خود نیز رسیدگی کنند هم خدمات خوبی ارائه بدهیم. رعایت این موارد باعث ایجاد حس امنیت و آرامش بیشتری در مشتریان خواهد شد.
مبلمان مورداستفاده در کافه و کافی‌شاپ
شاید یکی از مهم‌ترین عناصر موجود در طراحی یک کافه و یا کافی‌شاپ نحوه استفاده از مبلمان باشد. در این‌گونه فضاها چون افراد ممکن است مدتی را بخواهند به استراحت بپردازند و این مدت ممکن است زیاد باشد مهم است که از چه نوع میز و صندلی استفاده می‌کنید. راحتی میز و صندلی‌های استفاده‌شده در این‌گونه مکان‌ها اهمیت زیادی دارد. زیرا مشتریان تمایل دارند دقایقی را که قرار است در آنجا صرف کنند در راحتی و آسایش کامل باشد. در فضاهایی مانند کافه و کافی‌شاپ اصلاً نیازی نیست که از یک نوع میز و صندلی برای طراحی فضا استفاده کنید. در این نوع فضاها نیاز است که برای کاربری‌های مختلف و برای افراد مختلف از میز و صندلی‌های متفاوتی استفاده کنید. حتی در بعضی از مکان‌ها از مبل و کاناپه راحتی نیز برای دیزاین فضا استفاده می‌شود. بنابراین برای این قسمت از کار که بسیار هم مهم است توصیه می‌شود از کارشناسان امر در این زمینه استفاده شود. استفاده از مبل‌های تک‌نفره، کاناپه‌های راحت برای گرفتن مراسم‌های مختلف، میزهای استاندارد و زیبا برای برگزاری جلسات و حتی صندلی‌های اپن برای کسانی که دقایق کوتاهی را قرار است در این مکان گذران کنند می‌تواند مفید واقع شود. حتی رنگ‌بندی مورداستفاده در این میز و صندلی‌ها می‌تواند متفاوت باشد تا مشتریان حس یکنواختی و کسالت‌بار بودن در این مکان را نداشته باشند. جنس میز و صندلی‌های مورداستفاده نیز باید متناسب با فضای اطراف باشد. معمولاً محصولات چوبی حس بهتری را نسبت به محصولات فلزی القا می‌کنند. اما استفاده از محصولاتی با ترکیب چوب و فلز نیز می‌تواند نتیجه خوبی را داشته باشد.
نوع پوشش کف و دیوار
پوشش کف و دیوار در کافه و کافی‌شاپ اهمیت زیادی دارد. معمولاً در این‌گونه فضاها از دیوار پوش‌های آجری و یا سنگ‌های تکه‌ای و بدون صیقل برای دیزاین دیوار استفاده می‌شود. رعایت این نکته بسیار مهم است و باعث می‌شود فضایی که طراحی‌شده است با فضای رستوران تفاوت زیادی داشته باشد. در رستوران و فست‌فودها از سرامیک و کاشی یا سنگ‌های صیقل داده‌شده برای طراحی دیوار استفاده می‌شود. همچنین در بسیاری از کافه‌ها برای بهتر شدن فضا از دل نوشته‌هایی روی دیوار استفاده می‌کنند تا مشتریان با دیدن آن حس خوبی داشته باشند. استفاده از گیاهان مختلف نیز تأثیر زیادی روی شادابی و طراوت فضا و ایجاد حس آرامش دارد. توصیه می‌شود از کف‌پوش‌های تیره‌رنگ برای طراحی فضای کافه و کافی‌شاپ استفاده شود تا بازتاب نور کمی داشته باشد. کف‌پوش‌هایی با طرح چوب و یا سنگ‌های تیره می‌تواند جزو گزینه‌های مناسب برای کف باشد.
وجود عناصری مانند کتاب و کتابخانه
در میان افرادی که در روز به کافه‌ها و کافی‌شاپ‌ها مراجعه می‌کنند، تعداد زیادی به مطالعه علاقه دارند و مطالعه را در هر شرایطی در برنامه روزانه خود می‌گنجانند. استفاده از کتاب و داشتن کتابخانه‌هایی با محتوای مناسب برای علاقه‌مندان می‌تواند دقایق بودن آن‌ها در این مکان‌ها را مفیدتر کند و آن‌ها را به مشتریان ثابت کافه یا کافی‌شاپ شما تبدیل کنند.
نورپردازی
مناسب است که برای فضای کافه و کافی‌شاپ‌تان از نورهای متمرکز و گرم استفاده کنید. فضاهای با روشنایی و نورهای زیاد بعد از مدت‌زمان کمی زننده خواهند بود و مشتریان را از بودن در این اماکن خسته خواهد کرد. اما برعکس نورهای گرم و ملایم، آرامش‌بخش بوده و کمک شایانی به بازیابی انرژی فرد و ایجاد تمرکز در او خواهد کرد. درنتیجه پیشنهاد می‌شود از نورهای متمرکز و ملایم در ایجاد فضایی آرام و بدون هیاهو استفاده کنید.